کاتالوگ یعنی کالانما، کارنما، یعنی دفتر راهنمای کالاها و فعالیت ها و مشاغل مختلف
– یعنی فهرست و صورت کالاها یا خدمات
– یعنی اطلاعات ارائه شده جزئی و ریزتر و حاوی شرح مختصات و ظرایف کالاها و یا خدمات مورد نظر
– کاتالوگ در واقع راهنمای کالا و کالانامه محسوب می شود و حاوی فهرست کالاهای تولیدی توسط یک موسسه و کارخانه است و می تواند حاوی معرفی مشاغل و موسسه های خدماتی، اجتماعی و فرهنگی نیز باشد.
– در یک کاتالوگ نام هر کالا، مدل، شماره یا شکل و تصویر مشخصات فنی و توضیحات ضروری آن کالا یا خدمات درج میگردد تا به خریدار در انتخاب بهتر کمک کند.
– بعضی کاتالوگها برای سفارش خرید در دسترس مردم قرار داده می شوند تا اجناس مورد نیاز خود را مطابق لیست کاتالوگ از فروشگاههای مورد نظر درخواست کنند.
طراحی کاتالوگ نوعی از تبلیغات در عرصه تولید، تجارت و خدمات می باشد که می تواند در برقرار کردن ارتباط مستقیم و چگونگی انتقال مفاهیم و تبادل اطلاعات به مخاطب، نقش به سزایی داشته باشد.
از خلق و طراحی کاتالوگ درجهان تبلیغات مدت زیادی نمی گذرد در اواسط قرن بیستم انسان صنعتی با جامعه سرمایه داری آن زمان، لحظه ای توانست از طراحی کاتالوگ و طراحی بروشور تبلیغاتی به عنوان یک وسیله تبلیغاتی استفاده کند که دیگر ابزارها و فکرهای گذشته چون اطلاعیه ها و تراکت های تک رنگ و معرفی های حضوری و لفظی جوابگوی نیاز تولید کنندگان نبودند. به ناچار برای به وجود آوردن انگیزه، رقابت و معرفی بازار تولید و محصولات عرضه شده به بازار، اقدام به خلق شیوه نوینی از پدیده های گرافیک کردند تا «مخاطبان» بتوانند در فرصت مناسب و با شرح و تصاویری که در این وسیله تبلیغاتی درج شده بود با تولیدات و خدمات عرضه شده آن مرکز آشنا شوند. به وجود آمدن تنوع در تولیدات برای جامعه مصرفی و شکوفایی صنعت نو پای بعد از جنگ جهانی دوم، عرصه تبلیغات را چنان تحت تاثیر قرار داد که دیگر محصول تولید شده بدون تبلیغات وسیع، جایی در بازار آن زمان نداشت. به ناچار رفته رفته برای هدایت افکار وسیع جامعه باید چاره ای اندیشید تا با روش جدیدتری بتوان بازار موجود را از دست رقبا ربود و این امر مهم نیاز به نو آوری در عرصه گرافیک را باعث شد.طراحی کاتالوگ و ساخت آن وسیله خوبی بود تا مخاطبان بتوانند راغب به خواندن و دیدن تصاویر در جهت آشنایی بیشتر با محصولات تولید شده در وقت و زمان کمتری باشند. شناخت تولید چه از لحاظ کمی و چه از لحاظ کیفی، معرفی شاخه های مختلف تولید، معرفی ساختار و مشخصات فنی از طریق متن نوشتاری، ارتباط تصویری مخاطب با محصولات و یا خدمات ارائه شده و… همه و همه از عملکردهای سنجیده کاتالوگ بود. در اوایل تنظیم ، خلق و طراحی کاتالوگ شکل آن به صورت یک برگه پشت و رو بود که بیشتر به تراکت شبیه بود ولی روی جلد آن حال و هوای پوستر داشت. در اوایل سال های ۱۹۷۰ میلادی ابعاد آن به صورت استاندارد ۳۰×۲۱ در کشور فرانسه تعریف شد. طبق این تعریف طراحی کاتالوگ ها معمولاً از دو برگ بیشتر هستند و علاوه بر بیان تصویری از متون نوشتاری جهت معرفی و جذب و هدایت مخاطبین استفاده می شود. مهمترین دلیل برای استفاده از کاتالوگ همانا قادر ساختن افراد جامعه برای شناخت تولیدات و خدمات «بدون نیاز به واسطه» و رویت محصولات و مطالعه آن در «فرصت مناسب» به جهت قابل «حمل و نقل» بودن و همچنین جایگزینی مناسب برای پوستر و دیگر موارد تبلیغاتی است.
طراحی کاتالوگها غالباً به دو صورت معرفی میشوند:
۱٫ یا وسیله ای برای معرفی یک محصول یا خدمت از چندین محصول یا خدمات عرضه شده می باشند. (تک محصولی)
۲٫ یا وظیفه معرفی چندین محصول یا خدمات جدید با عملکردهای مختلف را بر عهده دارد. (چند محصولی)
آنچه باید در طراحی کاتالوگ خوب منظور شود:
۱٫ خلاصه ای از معرفی نام و عملکرد کارخانه تولیدی و شناساندن فعالیت ها در شروع مباحث کاتالوگ.
۲٫ معرفی امتیازات و رتبه های تولید (استاندارد – ایزوهای موجود) و…
۳٫ معرفی هر چه بیشتر در خصوص جدیدترین و بهترین ساخته ها و خدمات.
۴٫ ارائه اطلاعات و راهنمایی صحیح مخاطبان با استفاده از درج مشخصات فنی – خدمات ارایه شده – قابلیت های خاص و وجه تمایز آن نسبت به تولیدات متشابه، چه در تولیدات گذشته کارخانه و یا آنچه در بازار فعلی موجود می با شد.
۵٫ وجود تصاویر و متون نوشتاری در کاتالوگ میزان تصمیم گیری و انتخاب صحیح را برای مخاطب سهل و آسان می کند و اوست که با دیدن و خواندن موارد فوق به زمان انتخاب و تصمیم خود سرعت می بخشد.
۶٫ کاتالوگ دید مقایسه ای به وجود می آورد. بدین صورت که مخاطب و یا مخاطبین از بین چند محصول معرفی شده به جهت مدل – کیفیت – کاربری – استحکام و از همه مهم تر هزینه برنامه ریزی شده جهت خرید و غیره، بتواند یکی را که با شرایط او سازگار است انتخاب و خریداری کند
۷٫ با درج آدرس، تلفن و آدرس اینترنتی، بتواند شناخت بیشتر را برای مخاطب فراهم کند.
از ویژگیهای طراحی کاتالوگ می توان به موارد زیر اشاره کرد:
۱٫ قابل حمل بودن و مطالعه آن در زمان فراغت.
۲٫ خلاصه گویی و پرهیز از هر نوع افراط در توضیح بیش از اندازه موارد درج شده در کاتالوگ.
۳٫ ارتباط برقرار کردن بدون واسطه با مخاطب.
۴٫ ترکیب تصویر با متن در جهت شناخت بیشتر مخاطب.
۵٫ با توجه به فرصت مناسب مخاطب جهت مطالعه کاتالوگ، انتخاب دقیق و سنجیده را برای مخاطب مهیا می کند.
۶٫ طراحی کاتالوگ ها به جهت انتقال اطلاعات و موارد ذکر شده در بالا نسبت به پوستر و تراکت فراتر و سنجیده تر عمل می کند.
هدف از طراحی کاتالوگ:
– دادن آگاهی های لازم و ضروری به مخاطب، که ضمن معرفی کالا و خدمات، نقش و هدف تبلیغ هم دارد که باعث تصمیم گیری می شود.
– اثر تبلیغاتی و تاثیر کاتالوگ و بروشور بسیار است و در انتخاب و تغییر سلیقه مخاطب نقش بسیار دارد.
– کاتالوگ ها حاوی اطلاعاتی از قبیل اندازه، رنگ، وزن، قیمت، شیوه نگهداری و ویژگی های مورد نیاز مخاطبان است و جواب سوالهای مخاطبان را می دهد.
قطع طراحی کاتالوگ:
قطع کاتالوگ مثل بروشور و کتاب متنوع است و برای سهولت مخاطبان در انتخاب کالا و خدمات برخی ساده، برخی لوکس است و باید به نحوی طراحی شود که سریع اطلاعات لازم را در اختیار مخاطب قرار دهد.