چاپ دیجیتال
در چاپ دیجیتال تصاویر دیجیتال تبدیل به محصولات چاپی می شوند. چاپ دیجیتال معمولا نسبت به روش های سنتی چاپی موجود هزینه های بیشتری دارد. اما حقیقت این است که استفاده از وسایل دیجیتال به عنوان عنصر جدا نشدنی پیشرفت تکنولوژی بخش جدا ناپذیر زندگی بشر شده پس می توان انتظار داشت تکمیل این فرآیند در آینده نه چندان دور نه تنها صنعت چاپ بلکه زندگی ما را تحت تاثیر قرار بدهد. تفاوت اصلی بین چاپ دیجیتال و روشهای سنتی چاپ مثل لیتوگرافی و چاپ افست در استفاده نکردن از پلیتهای چاپ است که در نتیجه مراحل آماده سازی پیش از چاپ سریع تر و ارزان تر هستند. چاپگر های دیجیتال هم دقیقا مثل پرینترهای شخصی به دو دسته جوهر افشان و لیزری تقسیم می شوند. در این روش دستگاه چاپ به یک کامپیوتر متصل می شود و سپس کامپیوتر همه اطلاعات مورد نیاز دستگاه چاپ را به دستگاه منتقل کرده به این ترتیب دستگاه چاپگر کار خود را آغاز می کند. چاپ دیجیتال اگرچه در حال حاضر گرانترین شیوه چاپ به حساب می آید و اغلب در نسخه های محدود به کار می رود اما حقیقت این است که دارای مزایای بیشماری است که کار صنعت چاپ را به شکل چشمگیری متحول کرده است. در واقع صرفه جویی های خاص دیگری به همراه دارد که استفاده از چاپ دیجیتال را محبوب می کند.
با روی کار آمدن چاپ دیجیتال عملا مرحله قبل از چاپ یا همان لیتوگرافی حذف شده و سرعت چاپ به شکل چشم گیری افزایش یافته است همچنین دقت دستگاه های چاپ دیجیتال امکان خطای انسانی را به میزان قابل توجهی کاهش داده است. پیشتر هزینه چاپ به تعداد نسخه های چاپی بستگی داشت در حالی که در چاپ دیجیتال تعداد نسخه اهمیتی ندارد. در چاپ دیجیتال ضایعاتی مثل کاغذ ، رنگ و…. به میزان قابل توجهی کاهش می یابد چراکه تمام اصلاحات در نسخه دیجیتال صورت می گیرد و نیاز به تست تا حد زیادی کاهش می یابد. و عدم استفاده از پلیت باعث شده در هر دور از چاپ بتوان نسخه متفاوتی را به چاپ رساند. به دلیل تمام مزایای ذکر شده چاپ نسخه های محدود حتی یک نسخه بسیار راحت شده و دیگر لازم نیست برای چاپ هر صفحه ازپلیت ویژه استفاده شود و یا اینکه لیتو گرافی صورت پذیرد.
رواج چاپ دیجیتال در ایران را می توان همزمان باورود کامپیوتر به کشور دانست. در واقع با ورود کامپیوتر و به همراه آن پرینترها به ایران چاپ دیجیتال آغاز شد و روند پیشرفت سریعی را به خود گرفت. در سال ۱۳۸۰ با ورود ماشین های چاپ لارج فرمت تبلیغات محیطی نیز به صورت دیجیتال درآمد و با دادن فایل کامپیوتری تصاویری در ابعاد بسیار بزرگ در کوتاه ترین زمان امکان چاپ به خود گرفت و از همان زمان تبلیغات شهری و محیط رنگ تازه ای پیدا کرد. در گذشته وقتی قصد چاپ کارت تبریک ، کارت پرسنلی ومواردی از این دست را داشتیم برای هر نمونه می بایست یک پلیت جداگانه طراحی می شد و لیتوگرافی صورت می گرفت اما چاپ دیجیتال باعث شده که بتوانیم کارت های پرسنلی و تبریک را به صورت کاملا شخصی چاپ و به خواسته های مشتریان توجه بیشتری کنیم. به طور کلی کیفیت چاپ تکرنگ مشکی در دیجیتال بهتر از افست می باشد مگر اینکه چاپ تکرنگ مشکی در چاپخانه های جدید الاحداث یا دارای دستگاه های جدید، چاپ گردد که در این حالت کیفیت چاپ افست بهتر از دیجیتال خواهد بود.
چاپ دیجیتال به عنوان یکی از چاپهای پرطرفدار به شمار میرود که روشهای متعددی برای این نوع چاپ در نظر گرفته میشود. برای دسته بندی چاپ دیجیتال دو معیار نحوه کار و ابعاد مورد توجه است:
- روش دیجیتالی نوری یا پرتوی: متن مورد نظر از طریق تابش شعاعهای نوری روی کاغذهای حساس به نور، چاپ میشود. این روش چاپ به دو مرحله چاپ و ظهور نیاز دارد.
- روش چاپ دیجیتالی الکتروفتوگرافی: در این روش از جوهرهای مایع و یا مرکب جامد پودری (تونر) استفاده میشود.
- روش چاپ مارکرهای لیزری: در این روش سطوح مورد چاپ باید به حرارت حساس باشند که حرارت ناشی از لیزر و یا ماتریسهای حرارتی با ایجاد فعل و انفعالات شیمیایی بر روی سطح کاغذ حساس، فرآیند چاپ را بر عهده میگیرند.
- روش چاپ دیجیتال تصعید رنگ: سرعت و کیفیت این روش بالاست و مواد رنگی بر روی سلفونهایی قرار میگیرند که پرتوهای گوناگون از قبیل لیزر و یا ماتریسهای حرارتی، رنگ را از روی نوارهای سلفون بخار و سپس بر روی سطح مورد نظر چاپ میکنند.
انواع چاپ دیجیتال براساس ابعاد چاپ
- چاپ با فرمت متوسط: حداکثر ابعاد کارهای چاپی با ابعاد متوسط در برگههای A3 و با سایزهای ۳۳×۴۸ سانتیمتر میباشد. در این فرمت، چاپ میتواند با روشهای تونری، جوهر افشار و یا نوری انجام شود. چاپ متوسط برای چاپ کارت ویزیت، چاپ بروشور، چاپ کاتالوگ، لفافهای بسته بندی، لیبل، عکس، چاپ روی سطوح مختلف ابعاد متوسط قابل استفاده است.
- چاپ با فرمت بزرگ: در این روش ابعاد چاپ در برگههای A3 و با عرض ۱۵۰ سانتیمتر میباشد. برای چاپ ابعاد بزرگ نیز از شیوه چاپ تونری و جوهرافشان یا نوری استفاده میشود. برای چاپ پوستر تا عرض ۱۵۰ سانتیمتر و مصارف فضای داخلی(Indoor) این روش کاربرد دارد.
- چاپ با فرمت عریض : ابعاد این نوع چاپ ۱۵۰ * ۵۰۰ سانتیمتر میباشد که به دلیل مقاومت بالا، بیشتر برای مصارف فضای باز مورد استفاده قرار میگیرد.
قیمت و هزینه چاپ دیجیتال بر حسب مواردی از جمله نوع کاغذ، تیراژ چاپ و رنگی بودن یا سیاه و سفید بودن مشخص میشود. یکی از نکات مهم در رابطه با چاپ دیجیتال، امکان چاپ در تیراژهای کم میباشد. در عین حال آنچه که موجب امتیاز این نوع چاپ شده، امکان تغییر مطالب مورد نظر، در چاپ های بعدی است که این امر، هزینه و تعرفه چاپ دیجیتال را تا حد زیادی کاهش میدهد.
بطور کلی هزینه چاپ دیجیتال در کاغذهای تحریر به نسبت کاغذ گلاسه کمتر است که این امر بر حسب وزن محاسبه میشود. بدین معنا که هر چقدر کاغذ گلاسه وزن بیشتری داشته باشد، قیمت چاپ آن نیز بیشتر میشود. تعرفه چاپ بر روی لیبل و کتان نیز به مراتب بیشتر از انواع قبلی میباشد.
همانطور که گفته شد رنگی بودن یا سیاه و سفید بودن چاپ نیز معیار دیگری برای تعیین تعرفه چاپ دیجیتال به شمار میرود. به این معنا که چاپ رنگی هزینه بیشتری نسبت به چاپ سیاه و سفید دارد. هزینه چاپ دو رو ۲ برابر چاپ یکرو محاسبه میشود. همچنین چاپ در برگه های A3 بیشتر از A4 میباشد. در صورتی که برای چاپ دیجیتال، نوع تنپلات (در آن از نقاط رنگی فراوان استفاده میشود که با زوایای مختلف در کنار یکدیگر قرار گرفتهاند) سفارش داده شود، هزینه چاپ افزایش پیدا میکند. با توجه به اینکه در چاپ دیجیتال امکان طراحی و عکاسی نیز وجود دارد، لذا با چاپ تصاویر، قیمت و تعرفه چاپ نیز بیشتر خواهد بود.
چاپ دیجیتال به منظور سرعت دهی و افزایش کیفیت در چاپ انجام می شود. دستگاه های چاپ دیجیتال قادر به چاپ بروشور، پوستر فوری، کارت ویزیت، کاتالوگ، کارت دعوت و نمونه گیری برای کتاب می باشند. یکی از نکات اصلی در رابطه با چاپ دیجیتال، امکان استفاده از لمینیت پس از چاپهای indoor، قراردادن کارهای چاپ شده بر روی رول آب، فوم، تختهشاسی و یا سطح دیگری که در نمایشگاه ها کاربرد دارد. علاوه بر این، چاپ دیجیتال قابلیت چاپ با کیفیت بالا بر روی کاغذ عکس در ابعاد مختلف را داراست. ابعادی که در چاپ دیجیتال انجام می شود با ۳۰-۴۴ سانتیمتر و با گرماژ ۳۰۰ می باشد.
روش کار چاپ دیجیتال بدین صورت است که مشتریان می توانند فایل مورد نظر خود طراحی و سپس به مراکز چاپخانه ارائه دهند. یکی از خدمات مهم چاپ دیجیتال، اگر در میانه چاپ، مشتری قصد تغییر مطالب خود را داشته باشد، می تواند در چاپ های این کار را انجام دهد. این روش چاپ سفارشات مشتریان را در کوتاه ترین زمان ممکن در اختیار آنان قرار می دهد.
مراکز چاپ دیجیتال به مدرن ترین دستگاه های زیراکس مجهز هستند و واحد پذیرش تمامی سفارشات را از مشتریان دریافت می نمود سپس در واحد طراحی و گرافیک، امور مربوط به دیزاین سفارشات انجام و سپس برای چاپ آماده می شود. این روش قابلیت چاپ به شکل ورقی بر روی انواع کاغذ های تحریر، شیشه ای، تلق ترانسپارنت، گلاسه، کتان، پشت چسب دار براق یا مات و در ابعاد A5 تا SRA3 را دارد.
دستگاه چاپ دیجیتال بر اساس کارکرد و نوع چاپی که دارند به انواع دستگاه چاپ فلکس و بنر، دستگاه چاپ روی تمامی سطوح (فلت بد)، دستگاه چاپ یووی، دستگاه چاپ پارچه ۴ رنگ، دستگاه لیزر، دستگاه حکاکی، CN دستگاه کاترپلاتر و دستگاه سه کاره پارچه نویس، دسته بندی می شوند.
دستگاه چاپ دیجیتال باید قابلیت چاپ در فرمت های بزرگ، عریض و متوسط را داشته باشد. در صورتی که دستگاه برای چاپ با فرمت بزرگ استفاده می شود، می تواند چاپ هایی در ابعاد A3+ تا عرض ۱۵۰ سانتیمتر را انجام دهد که همچون چاپهای فرمت متوسط، به شیوههای دیجیتال لیزری (تونری)، جوهرافشان یا نوری صورت می گیرد. دستگاههای چاپ دیجیتالی که برای فرمت های عریض استفاده می شوند، می توانند ابعاد چاپ از عرض ۱۵۰ سانتیمتر تا عرض ۵۰۰ سانتیمتر را بر عهده بگیرند که به دلیل بزرگ بودن ابعاد، این سفارشات بیشتر برای مصارف فضای باز (outdoor) کاربرد دارند.
ویژگی هایی که یک دستگاه چاپ دیجیتال باید داشته باشد می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- امکان تنظیم دما
- امکان بررسی دستگاه به منظور حدف مشکلاتی احتمالی
- امکان چاپ ظریف تصاویر و شفافیت فوق العاده در لبه ها و خطوط
- انجام فرایند چاپ در کوتاه ترین زمان ممکن و با هزینه مقرون به صرفه
- داشتن گیره مخصوص جهت جلوگیری از تماس لبه های سطح چاپ با هد
- استفاده از رنگ های متنوع که در برخی از دستگاه ها به ۶ رنگ نیز می رسد.
- امکان چاپ بدون پشت دست برای چاپ بر روی روسری و شال به نحوی که پشت پارچه نیز تا حدود ۹۰ درصد چاپ قابل مشاهده باشد.
- مجهز به Drive Roller و Friction roller به منظور ایجاد مکش مناسب و جلوگیری از چروک خوردن سطح مورد نظر بویژه پارچه ها
روش چاپ دیجیتال لیزری بیشترین کاربرد را در صنایع تولیدی دارد. در این روش، چاپ بصورت خشک و همانند چاپ فتوکپی صورت می گیرد. همانطور که از اسم آن هویداست، دستگاه های چاپ دیجیتالی لیزری بواسطه نور عمل می کنند که موجب می شود تا بار الکترواستاتیکی در قسمت های نور داده شده، درز داده شود. سطح غلتک درون یک مخزن در بسته بسیار ریز و نرم تونر (گرد ظهور) یا پودر پالستیک خشک قرار می گیرد که قسمت های باردار غلتک ذرات پودر را بطور الکترواستاتیکی جذب می نمایند و آنها را از میان یک جوش دهنده (Fuser ) عبور می دهد و سپس با گرما و حرارت پودر پالستیکی را به سطح مورد نظر می چسباند.
در چاپ دیجیتال لیزری، الکتریسیته ساکن به عنوان یک عامل حیاتی عمل می کند و موجب وارد شدن نیرو بر مرکب و چاپ آن بر روی سطح می شود. عنصر اصلی یک چاپگر لیزری چکش می باشد که بواسطه یک سیم که جریان الکتریکی در آن جریان دارد باردار می شود و تصویر مورد نظر را ایجاد می نماید. سپس دستگاه چاپ دیجیتال، چکش با تونر باردار که از پودری سیاه و نرم تشکیل شده است را می پوشاند. تونر دارای بار مثبت است و به همین دلیل چکش به نقاط بدون بار منفی می چسبد. زمانی که طرح با پودر ترکیب می شود، چکش بر روی کاغذ به چرخش در آمده و به آن بار منفی داده می شود. این عامل موجب می شود تا پودر بر روی سطح بر جای بماند و عمل چاپ صورت بگیرد.
با توجه به اینکه چاپ لیبل عموما در تیراژهای کم انجام می شود، لذا نیازمند یک روش چاپ مقرون به صرفه است که بتواند در کمترین زمان ممکن، لیبل هایی باکیفیت بالا ارائه دهد. یکی از دستگاه های چاپ دیجیتال که برای چاپ لیبل استفاده می شود any-001و any-002 می باشد، که با هزینه سرمایه گذاری کم و استفاده از مدیا و متریال های متعدد قادر به چاپ لیبل در مدت زمان کوتاه و باکیفیت بالا می باشند. دستگاه چاچ dpi 600 * 1200، نیز می تواند برای چاپ لیبل ها در تیراژهای کم مورد استفاده قرار بگیرد که با استفاده از هدهای مدرن LED ، چاپ CMYK، چاپ رول یا عرض ۵۰ الی ۲۲۰ میلیمتر می تواند در مدت یک دقیقه، ۹ متر لیبل چاپ نماید.
یکی از نکات مهم در چاپ لیبل، تصاویر و کیفیت رنگ آنها می باشد. بدین منظور دستگاه های دیجیتالی که برای چاپ لیبل استفاده می شود قابلیت چاپ تمامی رنگ ها و بویژه رنگ های نقره ای و طلایی را دارند. به این معنا که می توانند روی انواع مواد اولیه، کاغذ، پلاستیک PET و لیبل های PP فرآیند چاپ را اجرا کنند.
اگر در دستگاه چاپ، نازل گرفته شود، ممکن است هد متوقف شود و به تبع آن اپراتور مجبور به تعویض هد شود. همچنین ممکن است یکسری نوارهای رنگ پریده روی کار چاپ شود و کار چاپ لیبل بی کیفیت شود. اغلب دستگاه های دیجیتالی چاپ لیبل، دارای چندین هد یدکی (back up) هستند که تنها زمانی کاربرد دارد که مرکب در نازل هدهای اصلی رسوب کند و آن را متوقف ساخته باشد. در روش چاپ دیجیتال لیبل، دستگاه بطور اتوماتیک وار به اپراتور اولتیماتوم (هشدار) می دهد که کدام هد گرفته و چاپکار هدهای یدکی را به کار می اندازد و از این طریق تولید دچار توقف نمی شود.
چاپ دیجیتال عموما برای تیراژهای کم مورد استفاده قرار می گیرد. بر این اساس زمانی می توان از چاپ دیجیتال برای چاپ کتاب استفاده نمود که در تیراژهای پایین باشد. یکی از امتیازات چاپ دیجیتال کتاب، کیفیت و سرعت کار می باشد. از آنجا که در چاپ دیجیتال پلیت حذف می شود و چاپ مستقیم از کامپیوتر بر روی کاغذ صورت می گیرد، لذا کالیبراسیون دستگاه امکان چاپ در تیراژ محدود حتی یک نسخه با هزینه پایین امکانپذیر می باشد. برای چاپ نمونه کتاب و عرضه آن در بازار به منظور سنجش مخاطبان در رابطه با محتوای، می توان از روش چاپ دیجیتال استفاده کرد.
یکی از نکات مهم در چاپ دیجیتال کتاب، امکان تغییر نسخه های مختلف می باشد. بدین معنا که با چاپ آزمایشی و ورود کتاب به بازار، نظریات خوانندگان مورد بررسی قرار می گیرد سپس در نسخه های بعدی تغییرات مطابق با نظریات خوانندگان اعمال شود. تغییر اطلاعات و محتوای کتاب می تواند در زمان فرآیند چاپ و بدون وقفه نیز صورت بگیرد. اطلاعاتی که تغییر می کند می تواند شامل شماره سریال و یا نام گیرنده و یا تصویر هر فرد باشد.
چاپ تصاویر با کیفیت در کتاب نیز یکی از سفارشات اغلب مشتریان می باشد. بدین منظور چاپ دیجیتال قابلیت اجرای این امر را دارا می باشد. اگر چه هزینه چاپ کتاب بواسطه چاپ دیجیتال بیشتر از سایر روش ها می باشد اما با صرفه جویی در هزینههای دیگری که در تهیه پلیت های چاپ صورت می گیرد، برای تیراژهای کم تعداد قابل جبران است. متقاضیانی که برای چاپ کتاب خود عجله دارند و تمایل دارند که فرایند چاپ بلافاصله پس از تقاضا صورت بگیرد، می توانند از این روش استفاده نمایند. صرفهجویی در نیروی انسانی و توان رو به گسترش ماشینهای چاپ دیجیتال در بالا بردن کیفیت و کاهش هزینه های چاپ در تیراژها، موجب شده تا این روش چاپ برای بسیاری از مشتریان چاپ کتاب از محبوبیت بالایی برخودار باشد.
برای چاپ کارت پی وی سی، بهترین روش پیشنهادی، چاپ دیجیتال است که در آن روش چاپ مستقیم و غیرمستقیم انجام میشود. کارتهای PVC ۷۶۰ میکرونی در ۳ نوع طلایی، نقره ای و سفید را میتوان با استفاده از روش چاپ دیجیتال چاپ نمود. چاپ کارت پی وی سی بصورت دیجیتال با ضخامتهای مختلف از ۳۰۰ تا ۸۰۰ میکرون و در تیراژهای ۱۰۰ عدد بالاتر در یک روز قابل انجام میباشد. کارتهای پی وی سی (۷۶۰ میکرونی) در ابعاد استاندارد عابربانکی با لبههای گرد هستند که بصورت ۴ رنگ و ۲ رو چاپ میشوند.
از آنجا که جنس کارت های پی وی سی، پلاستیکی و انعطافپذیر است، لذا پروسه چاپ آنها نیز متفاوت از انواع دیگر چاپ است و نیازمند به کارگیری تکنیکهای خاصی میباشد. در روش چاپ دیجیتال، امکان چاپ کارت با درج هرگونه اطلاعات متغیر و پوشش امنیتی اسکروچ فراهم شده است. تنها محدودیت این روش چاپ، تعداد تیراژ پایین میباشد که با صرف زمان و انجام چاپ در چندین مرحله میتوان کارت های پی وی سی را در تیراژهای بالا چاپ نمود.
چاپ دیجیتال کارتهای پی وی سی میتواند بصورت یک رو رنگی، یک رو تک رنگ مشکی، یک رو رنگی با پوشش حساس به نور ماورای بنفش (UV)، دو رو رنگی با پوشش حساس به نور ماورای بنفش (UV) و چاپ طلایی یا نقره ای یک رو انجام شود که هزینه چاپ هر یک متفاوت است.
بهترین روش برای ارائه طرحها و مطالب برای چاپ کارت پی وی سی، استفاده از فرمت PSD و یا TIFF بصورت RGB و با وضوح ۳۰۰ dpi در ابعاد ۸۶ × ۵۴ میلیمتر میباشد. اطلاعاتی که برای چاپ بر روی کارتهای پی وی سی نیاز است عبارت است از مشخصات فردی، شماره گارانتی و … که باید در قالب فایل اکسل ارائه گردند. لازم به ذکر است که هزینه خدمات آماده سازی فایل از قبیل تایپ، اسکن تصاویر و طراحی کارت پی وی سی، مجزا از هزینه چاپ محاسبه میشود.
چاپ کاتالوگها و بروشورها باید در مدت زمان کوتاهی انجام شود. به همین دلیل روش چاپ دیجیتال برای کاتالوگها و بروشورها روش مناسبی میباشد. همچنین در چاپ بروشور و کاتالوگ به منظور پیام رسانی و انتقال هدف اصلی به مشتریان، نیازمند طراحی منحصر به فرد همراه با تصاویر میباشیم. به این معنا که کاتالوگها نیازمند تصاویر زیادی هستند تا مشتری در برخورد اول، یک تصویرسازی ذهنی نسبت به محصول و عملکرد شرکت داشته باشد. در چاپ دیجیتال این امر امکانپذیر شده و تصاویر باکیفیت بالایی چاپ میشوند.
برای چاپ کاتالوگ توضیحات کامل و جامعی در رابطه با محصولات و عملکرد شرکتها، به اطلاع مشتریان میرسد. این در حالی است که در چاپ بروشور، توضیحات اولیه شرح داده میشود که این تفاوت، باید در هنگام چاپ مورد توجه قرار بگیرد. بدلیل قابلیت تغییر اطلاعات در فرآیند چاپ دیجیتال، در صورتی که تصمیم برای محتوای کاتالوگ و بروشور به یکباره تغییر کند و مشتریان قصد اضافه کردن مطالب جدید و یا حذف برخی تصاویر و نوشتارها را داشته باشند، می توانند سفارشات جدید خود را به اپراتور منتقل سازند. یکی از معایب چاپ کاتالوگ و بروشور با روش چاپ دیجیتال، محدودیت تعداد چاپ است که بدین منظور میتوان دفعات چاپ را افزایش داد.
تحویل سفارشات برای چاپ کاتالوگ و بروشور به روش دیجیتال، فوری بوده و هزینه چاپ A3 نسبت به A4، بیشتر محاسبه میشود. بهترین نوع ارائه فایل برای چاپ دیجیتال کاتالوگ و دیجیتال، فرمت PDF باکیفیت بالا و بشکل Grayscale میباشد. لازم به ذکر است که هزینه اجرای کامپیوتری، طراحی و عکاسی کاتالوگها و بروشورها نیز بصورت جداگانه محاسبه میشود.